Otizmin Erken Belirtileri

Otizm tanısı alan çocukların sayısı giderek artmakta. Hem tanı sayısındaki artış hem de otizm alanındaki farkındalığın yaygınlaşmasına karşın, spektrum içinde olan birçok çocuk 1 yaşından önce ve hatta 2 yaşına kadar otizm tanısı almıyor. Otizm söz konusu olduğunda erken müdahale çok önemli olduğu için, otizmin olabildiğinde erken fark edilmesi büyük önem taşımaktadır. Terapinin olabildiğince erken başlaması, yaşamın ilk yıllarında beynin öğrenme kapasitesi çok yüksek olduğundan ötürü, otizmin seyrini değiştirebilmektedir.

Terapinin olabildiğince erken başlaması, yaşamın ilk yıllarında beynin öğrenme kapasitesi çok yüksek olduğundan ötürü, otizmin seyrini değiştirebilmektedir.

Otizm henüz tıbbi bir test ile tanılnamıyor. Otizm tanısı için çocuğun davranışlarının yakından gözlemlenmesi ve bazı semptompların belirlenmesi gereklidir. Otizmin en erken belirtilerini bilmek bu anlamda çocuğa zaman kazandırabilir.

Yapılan araştırmalar sonucunda, otizmin erken belirtileri şu şekilde özetlenebilir:

• İlk sesleri çıkarmamak: Bebekler konuşmaya başlamadan önce, sesli ve sessiz haflerden oluşan “ba”, “da” ve “ce” gibi tek heceli sesler çıkarırlar. 12 aylık bir bebek bu sesleri çıkarırken karşısındakine bakar ve bu tek heceli seslerle onunla karşılıklı bir tür diyaloğa girebilir.
• İşaret etmemek: Bir şey isterken eliyle göstermesi (raftaki kurabiye paketini göstermesi gibi) ya da birinin dikkatini çekmek için işaret etmesi (uçmakta olan bir uçağı göstermek gibi).
• Nesneleri göstermemek: 12 aylık bebekler, ellerindeki ilginç nesneleri kendilerine bakan kişilere gösterirler (“Anne, bak!” der gibi). Bebek bu şekilde nesneleri yanındakilere göstermiyorsa, otizmin erken bir işaretini yakalamış olabilirsiniz.
• Jest kullanmama: İşaret etme ve gösterme dışında 12 aylık çocuklar kucağa alınmak için uzanabilir ya da “hayır” anlamında başlarını sallayabilirler.
• Ortak keyif almama: Çocuk doğal olarak çevrelerindeki kişilerle etkileşime geçmekten keyif alır. Eğer bir çocuk bu türden bir etkileşimden arayışı içinde değilse ya da anne beya bakıcı ile oynarken çok nadir gülümsüyor ve gülüyorsa, bu otizm için bir uyarı olarak okunabilir.
• Stereotipik davranışlar: Çocuk bir oyuncak araba ile oynamak yerine durmadanoyuncak arabanın tekerini döndürüyorsa, stereotipik bir davranış sergiliyor demektir. Bir başka örnek de çocuğun durmadan ellerini çırpması olabilir. Bu gibi davranışlar tipik gelişim gösteren bebeklerde de zaman zaman görülebilir, fakat otizmli bebekler bunları daha sık yaparlar.
• Zayıf göz kontağı: Çocuğun iletişim ya da oyun sırasında ebeveynine bakmaması.
• İnsanlardan çok nesnelerle ilgilenmesi: Bütün çocuklar oyuncakları ve ilginç nesneleri severler. Fakat otizm spektrumu içinde olan küçük çocuklar, ilgilerini çevrelerindeki insanlardan çok eşyalara yöneltirler.
• Oyuncaklara ilgisizlik: Otizm spektrumu içindeki bir çocuk çok az sayıda oyuncağa ilgi duyar ya da bir oyuncağın yalnızca bir bölümü ya da parçası ile oynar (oyuncak bir arabanın yalnızca tekeri gibi).
• Davranışları ve sesleri taklit etmeme: El çırpma gibi davranışları ya da konuşan insanların seslerini taklit etmeme.
• İsmi ile çağrıldığında tepki vermeme: Otizm spektrumu içinde olan küçük çocukların ebeveynleri başlangıçta çocuklarının bir işitme sorunu olduğunu düşünürler. Dil gelişiminde gecikme gösteren çocuklarda, işitme sorunu bulunmadığından emin olmak için bir işitme testi yapılmalıdır. Otizmli çocuklar, işitme sorunları olmasa da isimleri çağrıldığında yanıt vermezler. Bunun nedeni dil anlama ve dikkat gösterme gibi alanlarda yaşanılan zorluklardır.

Eğer çocuğunuzda otizmin bu erken işaretlerini görürseniz, gerekli olabilecek erken müdahale fırsatını kaçırmamak için olabildiğince çabuk bir uzman desteği almalısınız.

Eğer çocuğunuzda otizmin bu erken işaretlerini görürseniz, gerekli olabilecek erken müdahale fırsatını kaçırmamak için olabildiğince çabuk bir uzman desteği almalısınız.Müdahale ne kadar erken olursa, terapinin sonuçları da o kadar olumlu olacak ve çocuğunuzda otizmin seyrini değiştirme fırsatını kaçırmamış olacaksınız.