Çocuğunuz Bir Ördekten Ne Öğrenebilir?
Doğa, günlük koşturmacalarımızın içinde göremediğimiz yaşamın içsel dinamiklerini görmemizi sağlayan ve bunları bize öğreten en iyi araçtır. Yaşamın içsel enerjisi olarak doğayı yalnızca gözlemlemekle bile, birey olarak işlevselliğimizi en üst düzeye çıkarabiliriz. Çocuklarımız da birer bireydir ve onların da tıpkı bizim gibi zaman zaman yalnız başlarına kalmaları, doğayla baş başa bırakılmaları gerekir. Çocuk doğayı gözlemleyerek, onu kendince deneyimleyerek, yaşamı boyunca kullanacağı yararlı sezgisel bilgiler edinebilir.
Doğa ve kültür, insan yaşamını etkileyen iki ana unsurdur. İnsan uygarlığının gelişimiyle, doğa ve doğaya ait unsurlar kültürün gerisinde kalmıştır. Bu durum bireylerde birçok stres faktörünü de beraberinde getirmektedir. Günümüz insanının yaşam biçimindeki birçok ruhsal ve fiziksel sorun, bireyin doğadan ve doğal olandan uzaklaşmasında yatmaktadır. Doğadan uzaklaşan birey, duygusal ve ruhsal anlamda uyum sağlama yetisini yitirmiş ve duygusal direncini de neredeyse kaybetmiştir.
Doğada mücadele yoktur! Doğa, en az direnç gösteren yolu seçer ve varlığını akışkan bir döngü içinde sürdürür.
Doğa insanlara birçok açıdan dersler verir. Irmaklar hep aşağı doğru akar. Taşların aralarındaki boşluklardan çiçekler çıkabilir. Doğa her zaman bir çıkar yol bulur ve kendini kolaylıkla var eder. Oysa insan, sürekli olarak kendisini saran koşullarla mücadele eder. Bu nedenle de enerjimizi her zaman doğru biçimde ve en iyisi için kullanamayız. Yaşam gücümüzü, enerjimizi, mücadeleler verirken kaybederiz. Doğayı gözlemleyen çocuk, her şeyin belli sınırları olduğunu anlar. Bu sınırlar sayesinde çevresindeki değişimlere daha rahat uyum sağlar.
Sert ağaçlar rüzgarda kırılıp devrilebilir; esnek ağaçlar eğilir ama kırılmaz.
Doğa bize esnek olmayı öğretir. Güçlü ve bir bütün olarak varlığımızı sürdürmenin temel koşullarından biri, katı olup ödün vermemek değil, esnek olabilmektir. Karşımıza çıkan istenmeyen koşullara ve durumlara direnç göstermek, daha fazla soruna neden olabilir; oysa olup bitenleri “oluruna bırakmak”, doğayla uyumlanmak ve bu yolla güçlü kalabilmektir. Rüzgarda eğilen ağaçlar gibi esnek olabildiğimizde, karşımıza çıkan güçlükler karşısında kendi bütünlüğümüzü ve dengemizi bozmadan ayakta kalabiliriz. Yaşamın önümüze getirdikleri karşısında esnek ve açık olduğumuzda, fırtınalar ne kadar sert olursa olsun yıkılmadan yolumuza devam edebiliriz.
Doğa, olduğundan farklı bir şey olmaya çalışmaz.
Çocuğunuz hiç başka birisine bakıp onun yerinde olmak istiyor mu? Ya da başka birinin sahip olduğu bir şeye sahip olmak istiyor mu? Doğanın bize öğrettiği en önemli derslerden biri de, olmadığımız biri olmaya çalıştığımızda ya da başkalarının sahip olduğu bir şeye sahip olmaya çalıştığımızda olumlu bir şey yapmadığımızdır. Doğada, lale olmaya çalışan bir gül görebilir misiniz? Doğada nasıl her bir bitkinin ve hayvanın kendi değeri ve güzelliği varsa, her insanın da kendine özgü bir değeri ve güzelliği vardır. Doğayı, bitkileri ve hayvanları gözlemlemek, bunu görüp sezgisel bir bilgiye dönüştürmenin en iyi yoludur.
Doğayı gözlemleyen çocuk, çevresindeki kontrol edilmeyen koşullar için başkasını suçlamamayı öğrenir. Başkasını suçlamak ya da hoşuna gitmeyen durumları değiştirmek yerine, kendi aklıyla bu koşullara uyum sağlamaya çalışır.
Doğada bulunmak, doğayı gözlemlemek, çocuğunuzun duyusal farkındalığını arttırır, çünkü doğa, sesleri, görüntüleri, taktil duyuları, kokuları ve tatlarıyla bütüncül bir duyusal deneyim sunar. Buzun üzerinde yürümek, yağan kar tanelerinin tadına bakmak çocuğunuzun sinir sistemini yatıştıracak deneyimlerdendir. Çocuğunuzun dikkat sorunu olsun olmasın, bütün bu duyusal doğal ortamlar, onun dikkatini kesinlikle çekecektir.
Bu ve benzeri ipuçlarını doğada çocuğunuzla birlikte toplayabilirsiniz. Yavrularını yüzdüren bir ördeği izlemek, bir kuğunun çirkin yavrularını çocuğunuzla birlikte beslemek, bir gölün kenarında suya çakıl taşları atıp suyun nasıl dalgalandığını izlemek, birlikte gün doğumunu ya da gün batımını seyretmek ve bunun gibi onlarca etkinliği doğada çocuğunuzla birlikte gerçekleştirmek, hem sizin hem de çocuğunuz için sonsuz yararlar doğuracaktır. Çocuğunuz zaman zaman sizi zorlayabilir. Onunla baş edemediğinizi düşünebilirsiniz. Böyle anlarda doğanın, fırtınalı havalarda nasıl esnek olduğunu düşünün. Doğada her canlının nasıl kendisi olduğunu ve başka bir canlının yerine geçme çabası içinde olmadığını anımsayın.